Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 2017

Κατάθλιψη: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται. Παρουσιάζεται με διαφορετικό τρόπο στους άντρες από τις γυναίκες. {Του Άγγελου Χόρτη}


Στην καθομιλουμένη με τον όρο «κατάθλιψη» αναφερόμαστε κυρίως σε κάποια κατάσταση όπου νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη για κάτι παροδικό και ασήμαντο. Η κατάθλιψη είναι διαφορετική από την Κλινική Κατάθλιψη. Κατάθλιψη είναι διαταραχή της διάθεσης κατά την οποία ο πάσχων παρουσιάζει σημαντική μείωση της διάθεσης του, ή της απόλαυσης που λαμβάνει από καθημερινές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα την μείωση της λειτουργικότητας του. Η Κλινική Κατάθλιψη είναι όταν συγκεκριμένα συμπτώματα διαρκούν δύο ή τρεις εβδομάδες με αποτέλεσμα όχι μόνο να μειώνουν την λειτουργικότητα του πάσχοντος, αλλά να αποτελούν γενικό πρόβλημα και στην καθημερινότητα του. 


Η κατάθλιψη μπορεί να είναι ήπιας, μέτριας ή βαριάς έντασης, να εμφανίζεται με ένα μεμονωμένο καταθλιπτικό επεισόδιο, να είναι χρόνια ή να είναι εποχιακή και να παρουσιάζεται σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. Το φθινόπωρο, μετά το τέλος του καλοκαιριού με τις πρώτες βροχές).    Είναι μία διαταραχή που παρουσιάζεται περίπου στο 15%, ενώ στις γυναίκες στο 25%. Εμφανίζεται συνηθέστερα στις γυναίκες (κυρίως αναπαραγωγικής ηλικίας, στην προεφηβεία ή στην εφηβεία), σε άτομα χωρίς διαπροσωπικές σχέσεις, σε διαζευγμένους και σε κατοίκους αγροτικών περιοχών. 

Παρακάτω θα εξετάσουμε τα κυριότερα συμπτώματα της κατάθλιψης. Στην περίπτωση που τα έχετε διαπιστώσει και διαρκούν πάνω από δύο βδομάδες, απευθυνθείτε σε ειδικό ψυχικής υγείας για να διαπιστώσει εάν όντως έχετε κατάθλιψη.

Μειωμένη ή μη σταθεροποιημένη διάθεση
Καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας, σχεδόν κάθε μέρα, οι πάσχοντες από κατάθλιψη νιώθουν λυπημένοι, απογοητευμένοι, απελπισμένοι και άκεφοι. Ξεσπούν σε κλάματα χωρίς προφανή λόγο, εκνευρίζονται πάρα πολύ εύκολα, είναι ανήσυχοι, αγχωμένοι, και πολλές φορές δεν γνωρίζουν την αιτία της διάθεσης τους αυτής. Τους απασχολούν πράγματα ασήμαντα, τα οποία δεν τους απασχολούσαν στο παρελθόν. Δεν απολαμβάνουν δραστηριότητες που τους έκαναν χαρούμενους στο παρελθόν, και γενικώς δεν υπάρχει κάτι που να τους προκαλεί χαρά ή ευχαρίστηση. 

Αλλαγές στην ψυχοσωματική κατάσταση
Οι καταθλιπτικοί τείνουν να κοιμούνται άστατες ώρες. Παρουσιάζουν διαταραχές του ύπνου. Δυσκολεύονται να κοιμηθούν, ξυπνούν συχνά και ξαφνικά κατά την διάρκεια του νυχτερινού ύπνου (ξαφνιάζονται και πετάγονται από το κρεβάτι χωρίς απαραίτητα να έβλεπαν κάποιον εφιάλτη), ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί χωρίς διάθεση για ύπνο, έχουν υπερβολική κόπωση ή υπερβολική υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας. Έχουν πονοκεφάλους, αισθάνονται ναυτία, ζαλάδες, πόνους στα χέρια και στα πόδια. Δεν έχουν ενδιαφέρον και επιθυμία για σεξουαλικές σχέσεις. Νιώθουν νευριασμένοι, κουράζονται εύκολα, τους φαίνονται όλα «βουνό», ακόμη και το να σηκωθούν από το κρεβάτι τους φαίνεται δύσκολο. Μπορεί να μην έχουν διάθεση για φαγητό, με αποτέλεσμα να χάνουν κιλά, ή μπορεί να τρώνε συνεχώς με αποτέλεσμα τα κιλά του σώματος τους να αυξάνονται. 

Απαισιόδοξος τρόπος σκέψης
Βλέπουν μόνο τις αρνητικές και δυσάρεστες πλευρές των πραγμάτων και τις διογκώνουν. Έχουν υπερβολικές ή μη βάσιμες ενοχές, αυτοεπιθετικότητα, ιδέες αναξιότητας, μοναξιά, νιώθουν αβοήθητοι και εγκλωβισμένοι σε αδιέξοδο. Φοβούνται το μέλλον, δηλαδή μπορεί να σκέφτονται ότι κάποτε θα πεθάνουν (πώς θα πεθάνουν, τι θα βιώσουν κ.λπ.), μπορεί να μετρούν τις πιθανότητες να τους συμβεί κάτι τρομερό όπως ένα τροχαίο, μία ασθένεια ή ένα χειρουργείο χωρίς να υπάρχει κάποια ένδειξη ότι θα συμβεί αυτό, μετρώντας μόνο το γεγονός ότι μπορεί να συμβεί στον καθένα και ίσως και σε αυτούς. Το μέλλον για τους καταθλιπτικούς φαντάζει ζοφερό και απειλητικό. Νιώθουν να μπλοκάρεται η σκέψη τους και να μην λειτουργεί. Έχουν μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης και αναποφασιστικότητα. 

Αυτοκτονικές τάσεις
Είναι λίγο ακραίο και δεν εμφανίζεται πάντοτε στα καταθλιπτικά συμπτώματα. Εμφανίζεται συνήθως σε προχωρημένο στάδιο της κατάθλιψης. Ενδεχομένως να τους κατακλείσουν σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας. Είναι πιθανόν, πολλές φορές, να σχηματοποιούν και σχέδιο αυτοκτονίας. 

ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΒΙΩΣΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΝΤΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Psychiatry, διαπιστώθηκε ότι είναι πολύ πιθανόν να βιώσουν διαφορετικά την κατάθλιψη οι γυναίκες από τους άντρες, και ιδιαίτερα στα εφηβικά χρόνια. Οι γυναίκες είναι δύο φορές πιο πιθανό να βιώσουν κατάθλιψη στην προεφηβεία, είτε λόγω της εικόνας του σώματος, είτε λόγω των ορμονικών διακυμάνσεων, είτε για οποιονδήποτε άλλον λόγο. Οι άντρες, απ’ την άλλη, ενδεχομένως να έχουν επίμονη κατάθλιψη (ενώ στις γυναίκες μπορεί να παρουσιάζεται επεισοδιακά), και έχουν περισσότερες πιθανότητες να καταλήξουν σε αυτοκτονικότητα ή χρήση ναρκωτικών ουσιών. Για την πραγματοποίηση της έρευνας, εξετάστηκαν οι εγκέφαλοι 82 γυναικών και 24 αντρών με κατάθλιψη, και 24 γυναικών και 10 αντρών υγιών. Όλοι ήταν κυρίως έφηβοι.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Οι διάφορες μέθοδοι της ψυχοθεραπείας είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές λύσεις του προβλήματος της κατάθλιψης. Κάποια είδη ψυχοθεραπείας που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης είναι τα εξής: Ψυχανάλυση, ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία, γνωσιακή ψυχοθεραπεία, διαπροσωπική ψυχοθεραπεία, υπαρξιακή ψυχοθεραπεία, ομαδική ψυχοθεραπεία, συνθετική ψυχοθεραπεία, και φυσικά η οικογένεια, οι φίλοι και η συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες. 
Εκτός από τις μεθόδους της ψυχοθεραπείας υπάρχουν και κάποιες άλλες λύσεις για την θεραπεία της κατάθλιψης. Υπάρχουν τα αντικαταθλιπτικά που λειτουργούν ως αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης, όμως έχουν πάρα πολλές παρενέργειες και δεν είναι εξακριβωμένο εάν δουλεύουν αποτελεσματικά στην θεραπεία της κατάθλιψης. Υπάρχουν, επίσης, η ηλεκτροσπασμοθεραπεία, ο Επαναληπτικός Διακρανιακός Μαγνητικός Ερεθισμός, η Κρύα Υδροθεραπεία και η Χοροθεραπεία (συνήθως χρησιμοποιείται το τανγκό στην Χοροθεραπεία).

ΑΛΛΕΣ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΟΥ ΕΜΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
- Διπολική Διαταραχή,
- Κλινική Κατάθλιψη,
- Ενδογενή Κατάθλιψη,
- Νευρωτική Κατάθλιψη,
- Άτυπη Κατάθλιψη,
- Ψυχωτική Κατάθλιψη,
- Κυκλοθυμία,
- Δυσθυμία,
- Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή,
- Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή. 

Πηγές Πληροφοριών:
- Frontiers in Psychiatry,
- https://medicalxpress.com
- http://psychiatriki.com
- http://www.akouloukouri.gr/
- http://www.katathlipsi.gr

Άγγελος Χόρτης
Σπουδαστής Δημοσιογραφίας Ι.Ι.Ε.Κ. ΔΕΛΤΑ Ιωαννίνων

Δεν υπάρχουν σχόλια: